بسیاری از خدماتی که امروزه در دنیا عرضه میشوند، همگی به صورت متمرکز و تحت کنترل یک نهاد نظارتی میباشند. این رویکرد ضمن داشتن مزیتهایی نظیر افزایش کیفیت و سرعت ارائهی سرویسها، مشکلاتی از جمله افزایش نابرابری و عدم شفافیت را به همراه دارد. سیستمهای غیرمتمرکز میتوانند با فراهم کردن بستری مناسب جهت نظارت بر نحوهی ارائهی سرویسها، از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری کنند.
در این بین، طراحی یک سیستم مالیِ غیرمتمرکز، از ضرورت مضاعفی برخوردار است، زیرا سیستمهای مالی، بخشی جداییناپذیر از هر سازمانی بوده و وجود شفافیت در نحوهی عملکرد آنها در کنار امنیت از اهمیت بالایی برخوردار است. تا مدتها طراحی سیستمهای مالیِ غیرمتمرکز، با کارایی مشابه سیستمهای متمرکز، با چالشهای جدی مواجه بوده تا اینکه برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ یک راهحل عملی موفق برای ایجاد چنین سیستمی مطرح شد. در این سال، فردی ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مقالهای را تحت عنوان «بیتکوین: یک سیستم پول الکترونیک همتا به همتا» منتشر کرد. مدتی بعد، ناکاموتو نرمافزار منبع باز آن را بر روی وبسایت GitHub قرار داد و ادامهی توسعۀ آن را به توسعهدهندگان دیگر سپرد و خود ناپدید شد. پس از مدت کوتاهی بیتکوین به عنوان اولین رمزارز دیجیتال با استقبال زیادی مواجه شد. عملکرد میدانی بیتکوین در مواردی مانند شفافیت، مقاومت در برابر حملهها، غیرمتمرکز بودن و قابلیت جذب افراد جدید بدون هیچ مشکلی، موجب جلب توجه افراد به زیرساخت اصلی بیتکوین یعنی بلاکچین شدهاست. نوآوری این فناوری در عین سادگی میتواند آن را به پنجمین پارادایم انقلابی محاسباتی پس از بزرگرایانهها، رایانههای شخصی، اینترنت و شبکههای اجتماعی تبدیل کند.
بلاکچین درواقع یک پایگاه دادۀ توزیعشدۀ همگانی است که در آن اطلاعات با ترتیب خاصی وارد شده و در آینده قابل تغییر نیستند. مزیت اصلی این پایگاه دادۀ همگانی، این است که همهی کاربران به آن دسترسی داشته و در صورت لزوم میتوانند با تمهیداتی، اطلاعات جدیدی را به آن اضافه نمایند. به علاوه این اطلاعات به صورت یکسان برای همه قابل مشاهده است. همچنین تغییر اطلاعات قبلیِ اضافهشده به بلاکچین، عملاً غیرممکن است. بنابراین، بلاکچین یک پایگاهداده توزیعشده، مطمئن و هماهنگ را بین همه اعضای شرکتکننده، بدون نیاز به یک نهاد نظارتی و به صورت فسادناپذیر فراهم میکند.
بلاکچین یک ساختار ذخیرهسازی اطلاعات میباشد. در این ساختار، زنجیرهای از بلوکهای دادهایِ مرتبط به هم، توسط گرههای شرکتکننده در این سیستم به صورت گروهی تولید، خطایابی و نگهداری میشود. تغییر در هر یک از بلوکها، موجب ازاعتبارافتادن بلوکهای بعدی میشود. هر بلوک جدید، در یک مکانیزم رقابتی به وسیلۀ یکی از افراد شرکتکننده، از دادههای جدیدِ تولیدشده در این سیستم آماده و به زنجیره اضافه میشود. بلوکهای جدید به وسیله بقیه افراد شرکتکننده در سیستم قابلدسترسی و صحتسنجی هستند. چنانچه یک بلوک شامل خطایی در ذخیرهسازی باشد، بهوسیله سایر گرههای موجود در شبکه شناساییشده و در زنجیره اصلی ثبت نمیشود. تا زمانی که که بیش از ۵۰ درصد گرههای شبکه، روی زنجیره فعلی توافق داشته باشند، زنجیره معتبر خواهد بود. به دلیل ساختار زنجیرهای و ارتباط تنگاتنگ هر بلوک با بلوکهای قبلی خود، تغییر دادههای مورد توافق اکثریت شبکه، نیازمند قدرت محاسباتی بسیار زیادی است که قابل تامین نیست. این هم به نوبه خود باعث مقاومت سیستم در برابر حملههای سایبری میگردد.
در سالهای اخیر استارتاپهای بسیاری با ایدههای نوظهور بر پایهی فناوری بلاکچین شکل گرفتهاند به طوری که هماکنون بیش از 1400 رمزارز یا توکن با ویژگیهای مختلف وجود دارد. در کنار استارتاپهای زیادی که هر روزه به تعداد آنها افزوده میشود، شرکتهای بزرگی همچون مایکروسافت و IBM نیز پروژههای عظیمی را بر پایهی این فناوری به راه انداختهاند. دولتها نیز به کاربرد این فناوری علاقه زیادی نشان دادهاند. دولت چین به استفاده از فناوری بلاکچین در حوزهی مالی روی آورده و درصدد بهرهگیری از آن در نظام مالیاتی خود است دولت روسیه نیز در حال انجام مقدمات برای راهاندازی مراکز دولتی برای استخراج رمزارزهاست.
گسترهی عظیم کاربرد فناوری بلاکچین به مفهوم پایهای آن، مبنی بر یک پایگاهدادۀ کاملاً شفاف و قابل مشاهده توسط همه، امن، غیرمتمرکز و توزیعشده، بدون نیاز به اعتماد به شخص ثالث و یا نهاد مرکزی برمیگردد. با استفاده از این فناوری و تلفیق آن با شبکههای همتا به همتا میتوان یک سیستم پرداخت غیرمتمرکز ایجاد کرده و هر مقداری از پول الکترونیک را در زمانی کوتاه، با کارمزدی بسیار پایین و فارغ از موقعیت جغرافیایی انتقال داد. کاربردهای این فناوری، محدود به سیستمهای پرداخت نبوده و امکان استفاده از آن در حوزههای مختلفی مانند ذخیرهسازی دادهها، اینترنت اشیا، رایانش ابری، شبکههای اجتماعی، انرژی و … وجود دارد. همچنین امکان نوشتن و قراردادن قراردادهای هوشمند بر روی بلاکچین، به تغییر مکانیزمهای قدیمی و کمبازده منجر شده و مشکلات زیادی را از سر راه بسیاری از شرکتها بر خواهد داشت. پروتکل اتریوم که در سال ۲۰۱۳ توسط ویتالیک بوترین معرفی شد، بستری مبتنی بر بلاکچین برای ساخت نرمافزارهای غیرمتمرکز با استفاده از قراردادهای هوشمند است.
- برچسب ها:
- بلاکچین
تو این زمینه بهترین هستین
لذت بردم
سایتتون هم خیلی زیباست
ممنون از شما . واقعا همونی بود که می خواستم،کامل و بدون نقص